Je rechten als zelfstandige moeder

Moederschapsrust

Zelfstandige moeders hebben recht op maximum 12 weken moederschapsrust. Als je bevalt van een meerling heb je recht op 13 weken rust. Je kan dit aanvragen bij je ziekenfonds.

Ontvang je graag een moederschapsuitkering (via je ziekenfonds), dan moet je minstens 3 weken verplicht bevallingsrust nemen. Dat betekent dat je 3 weken niet mag werken. De eerste week gaat 7 dagen voor de vermoedelijke geboortedatum in. De resterende 2 weken lopen tot 2 weken na de geboorte van je kind. 

De overige 9 weken worden facultatieve moederschapsrust genoemd. Van je 9 weken mag je maximaal 2 weken voor de bevalling opnemen. Dit wil zeggen dat je ten vroegste 3 weken voor de voorziene bevallingsdatum moederschapsrust kan opnemen. De overige facultatieve moederschapsrust mag je vrij kiezen in periodes van zeven dagen, tot 36 weken na het einde van de verplichte moederschapsrust na de bevalling.

Voor de actuele bedragen van de bijbehorende moederschapsuitkering, kan je terecht op de website van het RIZIV.

Moederschapshulp

Als zelfstandige moeder heb je, onder bepaalde voorwaarden, ook recht op 105 gratis dienstencheques.

Die kan je inzetten voor huishoudelijke hulp via een erkende onderneming. 

Wanneer je bevallen bent, laat de overheid dit aan je sociaal verzekeringsfonds weten. Daarna kijkt je sociaal verzekeringsfonds na of je in aanmerking komt voor moederschapshulp en ontvang je een brief met de nodige info en aanvraagformulier. 

Vrijstelling sociale bijdragen na bevalling

Ontvang je uitkeringen als zelfstandige tijdens je moederschapsrust? Dan hoef je voor het kwartaal na het kwartaal waarin je bevallen bent geen sociale bijdrage te betalen én behoud je al je sociale rechten. Als klant bij Liantis sociaal verzekeringsfonds hoef je geen aanvraag in te dienen hiervoor, de vrijstelling wordt automatisch toegekend. 

Zelfstandige moeders met een Sociaal VAPZ genieten twee kwartalen van een premievrijstelling.

Je rechten als vader of meeouder

Als zelfstandige vader of meeouder heb je, onder bepaalde voorwaarden, recht op geboorteverlof, dat gepaard gaat met een uitkering uitbetaald door het sociaal verzekeringsfonds.

Het vaderschaps- of geboorteverlof bedraagt maximaal 20 dagen, op te nemen in volle of halve dagen, of een combinatie van beide.

Lijkt 20 dagen verlof nemen je niet haalbaar? Je bent niet verplicht om de 20 dagen op te nemen. Als je niet meer dan 8 dagen verlof opneemt, kan je dit aanvullen met 15 gratis dienstencheques. Met 1 dienstencheque kan je 1 uur huishoudelijke hulp ‘kopen’ bij een erkende onderneming.

Hou er rekening mee dat je de aanvraag bij het sociaal verzekeringsfonds steeds binnen de aanvraagtermijn indient. Dit wil zeggen ten laatste op de laatste dag van het kwartaal volgend op het kwartaal van de geboorte van je kind. Is jouw kind in de laatste maand van het kwartaal geboren? Dan beschik je over een extra maand om jouw aanvraag in te dienen.

Hebben pleegouders en adoptieouders ook recht op verlof? 

Als zelfstandige kan je pleegouderverlof opnemen als je minstens zes maanden een minderjarig pleegkind opneemt in je gezin. Het moet dus gaan om langdurige pleegzorg. Adopteer je een kindje? Dan kan je als zelfstandige adoptieverlof opnemen.

Je kan als pleegouder of adoptieouder elk maximaal zes weken pleegouderverlof of adoptieverlof opnemen. Het verlof kan worden verlengd met vier weken, op te nemen door één ouder of te verdelen onder beide ouders.

Wil je als zelfstandige graag pleegouderverlof of adoptieverlof opnemen? Dan moet je tijdig een aanvraag doen bij  je ziekenfonds.